Το 2017 ξεκίνησα ένα ταξίδι που θα δοκίμαζε την αντίληψή μου για την αναπηρία και τη γλώσσα. Μέσα από τη δημιουργία της βραχείας παρέμβασης “ΒΗΜΑΤΑ ΖΩΗΣ” για την ΕΛΕΠΑΠ, με στόχο την ενσωμάτωση των ατόμων με αναπηρία. Ωστόσο, μια σημαντική ερώτηση από έναν νεαρό μαθητή κατά τη διάρκεια μιας από τις πρώτες επεμβάσεις μου σε δημοτικό σχολείο με έκανε να σκεφτώ βαθύτερα τη δύναμη των λέξεων, του πολιτισμού και της ανάγκης για μια πιο συμπεριλαμβανόμενη προσέγγιση.
Το Παράδοξο του “Αναπηρικού Αμαξιδίου”: Σε πολλές γλώσσες, ο όρος “wheelchair” αναπαριστά απλά μια καρέκλα με ρόδες για κινητικότητα. Ωστόσο, στα ελληνικά χρησιμοποιούμε τον όρο “αναπηρικό αμαξίδιο,” που τονίζει την αναπηρία αντί της κινητικότητας που προσφέρει. Αυτή η γλωσσική λεπτότητα θέτει ένα θεμελιώδες ερώτημα: Πώς μπορούμε να προωθήσουμε την ενσωμάτωση όταν η γλώσσα μας ενισχύει την έννοια της αναπηρίας;
Το Παράδοξο της Κινητικότητας: Φανταστείτε την ειρωνεία – ενώ μετακινούμαστε στη δουλειά και στο σχολείο με αυτοκίνητα, λεωφορεία και τρένα, οχήματα που συνδέονται με ελευθερία και ανεξαρτησία, αναφερόμαστε “το μέσο” που βοηθά στην κινητικότητα των ατόμων με αναπηρία χρησιμοποιώντας έναν όρο που επικεντρώνεται στον περιορισμό.
Να Σταματήσουμε τις Διακρίσεις: Για να αντιμετωπίσουμε τις διακρίσεις και να προωθήσουμε την πραγματική ενσωμάτωση, πρέπει να επανεξετάσουμε τις λέξεις που χρησιμοποιούμε. Δεν πρόκειται απλά για την αντικατάσταση ενός όρου, αλλά για την αλλαγή της νοοτροπίας μας. Αναγνωρίζοντας ότι “το μέσο” ενισχύει την κινητικότητα, ενδυναμώνουμε τα άτομα με αναπηρία αντί να τα περιορίζουμε στις προκλήσεις τους.
Αξιοποιώντας τα Συναισθήματα: Η κοινωνία μας τείνει να κατατάσσει τους ανθρώπους βάσει των συνθηκών τους, συχνά παραβλέποντας τα συναισθήματα, τα όνειρα και τις επιθυμίες τους. Για να αναγνωρίσουμε πραγματικά τα συναισθήματα των ατόμων με αναπηρία, πρέπει να αρχίσουμε να αλληλεπιδρούμε μαζί τους σε ανθρώπινο επίπεδο. Αντί να επικεντρωνόμαστε μόνο στις αναπηρίες τους, ας ρωτήσουμε τα ονόματά τους, τα ενδιαφέροντά τους και τα αγαπημένα τους χρώματα. Αναγνωρίζοντας την ατομικότητά τους, δημιουργούμε τις βάσεις για να δημιουργήσουμε σημαντικές συνδέσεις.
Ο Δρόμος προς την Ενσωμάτωση: Η πορεία προς την ενσωμάτωση περιλαμβάνει τόσο δομικές αλλαγές όσο και μεταβολές στην αντίληψη. Προωθώντας συζητήσεις που υπερβαίνουν τις ετικέτες και προάγουν γνήσιες αλληλεπιδράσεις, θεμελιώνουμε τις βάσεις για μια πιο συμπεριλαμβανόμενη κοινωνία. Ήρθε η ώρα να αντικαταστήσουμε την παραδοσιακή αφήγηση με μια που αγκαλιάζει την ποικιλομορφία και αναγνωρίζει τις συνεισφορές κάθε ατόμου.
Το ταξίδι που ξεκίνησε με τη δημιουργία της παρέμβασης “Βήματα Ζωής” μου άνοιξε τα μάτια στη δύναμη της γλώσσας, τη σημασία της ανατροπής των κανόνων και τη σημασία της αξιοποίησης των ανθρώπων για το ποιοι είναι πέρα από τις αναπηρίες τους. Καθώς προχωρούμε στη διαδρομή προς την ενσωμάτωση, ας μην αναπαραγάγουμε απλώς όρους. Ας αναπροσαρμόσουμε την προσέγγισή μας στην ενσυναίσθηση, τον σεβασμό και την κατανόηση. Μέσω μικρών βημάτων για τη μετατόπιση της νοοτροπίας μας, μπορούμε να δημιουργήσουμε έναν κόσμο που γιορτάζει την μοναδικότητα κάθε ατόμου και προωθεί την αίσθηση της ανήκειας για όλους.

Leave a comment